Ulgi dla młodych - zerowy PIT do 26 roku życia w 2025

System podatkowy w Polsce podlega częstym zmianom. Niedawno ustawodawca wprowadził szereg preferencji, które objęły wiele różnych grup społecznych. Jednymi z największych beneficjentów tych zmian są osoby do 26 roku życia. Na jakie korzyści mogą liczyć? 

Na czym polega ulga dla młodych?

Jest to jedna z największych zmian w prawodawstwie finansowym w ostatnich latach. Państwo stworzyło wiele instrumentów prawnych, które sprawiają, że osoby do 26 roku życia, które dopiero są „na dorobku” i wciąż budują swoją karierę zawodową, mogą zarobić więcej niż ich starsze koleżanki i koledzy. 

Ulga polega na tym, że dochód osób młodych, za jakie ustawodawca uważa osoby do 26 roku życia, nie podlega opodatkowaniu. To z kolei sprawia, że więcej pieniędzy zostaje w portfelach tych pracowników, a nie wędruje do budżetu państwa. 

Co warto odnotować, wysokość pensji dla beneficjentów nie wynika z tego, że pracodawca płaci im więcej. Jest to raczej efekt obniżenia dla tych osób progu podatkowego oraz szeregu zwolnień, dzięki którym państwo po prostu zabiera im mniej pieniędzy niż osobom spoza tej grupy wiekowej. 

PIT Zero - ulga dla młodych przed 26 rokiem życia

Zerowy PIT daje możliwość niepłacenia podatku dochodowego przez osoby, które spełniają wytyczne opisane w ustawie. Dzięki nowym przepisom wszyscy ci, którzy zarobili nie więcej niż 85 528 złotych, będą zwolnieni z konieczności opłacenia podatku dochodowego. 

Należy pamiętać o tym, że jedną z najważniejszych przesłanek, która obowiązuje w programie jest to, aby osoba zatrudniona była na umowę o pracę lub umowę zlecenie. Często wskazuje się na to, że nowelizacja w pewien sposób pominęła osoby, które zdecydowały się na otwarcie własnych firm.  

Zgodnie z zasadami „Bez PIT dla młodych”, wszyscy biznesmeni z własną firmą, także muszą zapłacić podatek. Pewnym pocieszeniem może być dla tych wszystkich osób duży dostęp do innych programów pomocowych, w tym bezzwrotne pule dofinansowań z Urzędów Pracy, KSOW-u czy Unii Europejskiej. 

Limity ulgi dla młodych

Nadrzędne limity, jakie przewiduje program, to kryterium dochodowe oraz górna granica wieku, która wynosi 26 lat. Jeśli nasz dochód nie przekroczył rocznie 85 528 złotych, nie musimy odprowadzić go w rocznym zeznaniu podatkowym.  

Aby dobrze wykazać, dlaczego jest to tak duże ułatwienie, warto posłużyć się przykładem. Górna granica miesięcznego wynagrodzenia, dzięki której będziemy mieścić się w tym limicie, to miesięczna pensja wynosząca aż 7127 złotych. Jest to gratyfikacja, która nawet dla wielu starszych pracowników jest trudna do osiągnięcia. 

Zakładając, że osoba przed 26 rokiem życia otrzyma takie wynagrodzenie, zyska poniekąd dwukrotnie. Jej uśredniony miesięczny zysk względem osoby po 26 roku życia wyniesie aż 483 złote. Rocznie daje to 5792 PLN.  

Jakie umowy pozwalają skorzystać z ulgi dla młodych?

Polskie prawo daje możliwość zatrudnienia na podstawie wielu różnych form zatrudnienia. Oczywiście dominującą jest umowa o pracę, która zapewnia dostęp do wszystkich podstawowych składek i świadczeń. Osoby zatrudnione na etacie mogą być spokojne o to, że co miesiąc, na poczet ich przyszłej emerytury, pracodawca odprowadza należny podatek.  

Kolejne wprowadzone świadczenie dodało też do listy umów, które są objęte ulgą dla młodych umowę zlecenie. W tym modelu zatrudnienia nie ma już tak szerokiego zabezpieczenia pracownika, jednak rząd od pewnego czasu stopniowo opodatkowuje także i ten rodzaj pracy. 

Zapewne ze względu na swoją specyfikę, ulgą dla osób do 26 roku życia nie objęto umów o dzieło. W tej chwili nie wiadomo, czy w przyszłości pojawi się jakaś nowelizacja, która zmieni ten stan rzeczy. Możemy jedynie zgadywać, że wraz z ozusowaniem i szerokim opodatkowaniem popularnych „UoD”, być może zostaną one włączone do ulgi.  

Poszkodowane mogą też czuć się osoby zatrudnione na studenckie umowy stażowe i ci, którzy przebywają na praktykach absolwenckich. Ulga nie jest przyznawana wszystkim tym, którzy pobierają na przykład zasiłek macierzyński oraz osobom bezrobotnym i stypendystom. 

Państwo nie przyzna tego świadczenia pomocowego młodym, którzy zdecydowali się na otwarcie własnej firmy. Te osoby zatem nie unikną opodatkowania. To dość zaskakująca decyzja, jednak - jak wykazaliśmy wyżej - takie osoby mogą lepiej wystartować z firmą dzięki atrakcyjnym, bezzwrotnym grantom, czy nisko oprocentowanym pożyczkom z różnych źródeł.  

Jak skorzystać z ulgi dla młodych?

Po prostu wykazujemy ją na zeznaniu rocznym PIT-36 lub PIT-37. Musimy wpisać kwotę zwolnienia podatkowego w rubrykę „Przychody objęte ulgą od podatku”. Czy oznacza to, że nie musimy składać zeznania rocznego? Można powiedzieć, że odpowiedź na to pytanie zależy od szeregu innych przesłanek. 

PIT za 2024 rok będzie trzeba złożyć, jeśli osoba do 26 roku życia osiągnęła przychody, które nie mieszczą się w ramach ulgi. Tak samo jak zeznanie roczne muszą złożyć wszyscy ci, którzy chcą domagać się zwrotu nadpłaconego podatku. Jeszcze w 2019 roku trzeba było poinformować pracodawcę o tym, że przysługuje nam ulga dla młodych.  

Wraz z rozpoczęciem nowego roku podatkowego, obowiązek ten spoczywa na pracodawcy, który wypłaca pensje bez odciągania z nich zaliczek na poczet podatku do wysokości kwoty przewidzianej ustawą. Jeśli młody pracownik pracuje w kilku miejscach i boi się, że łącznie przekroczy ten limit, przysługuje mu prawo do wystosowania wniosku do zatrudniającego o zwykłe pobieranie składek, bez uwzględnienia ulgi dla osób młodych do 26 roku życia.  

Jako ciekawostkę, która szczególnie może zainteresować młode małżeństwa, warto wskazać, że ustawowo przewidziana kwota przysługuje każdemu z nich osobno, bez względu na to czy mają wspólnotę majątkową, czy nie.  

PIT Zero nie koliduje też z innymi formami wsparcia, jakie w niektórych sytuacjach dopuszcza państwo. Można więc korzystać na przykład z ulgi na dziecko, na internet czy prawa do comiesięcznego pobierania świadczenia „Rodzina 800+”.  

Ulga dla młodych - informacje dla pracodawców

Gdy w 2019 roku program wchodził w życie, z formalnego punktu widzenia obowiązywał on tylko przez kilka miesięcy. Rząd zdawał sobie sprawę z tego, że w takiej sytuacji trudno wymagać, aby firmy od razu wiedziały o wszystkich przywilejach i obowiązkach, jakie niesie ze sobą nowela prawa. 

W poprzednim roku to pracownik do 26 roku życia musiał poinformować pracodawcę o tym, że z racji wejścia w życie rozporządzenia, przysługują mu nowe prawa. Zmiany dotyczyły zwłaszcza działów finansowych i księgowych, które musiały szybko przestawić się na nowe zasady i zaniechać odprowadzania zaliczki na podatek wśród tych osób.  

Dopiero w następnych latach to firmy wzięły na siebie większą odpowiedzialność. Gdy zatrudniamy młodego pracownika, to po stronie właściciela działalności leży poinformowanie go o tym przywileju, wraz z wykazaniem podstawy prawnej oraz zarysowaniem efektów zastosowania się do programu ulgi dla młodych. 

Zatrudniony, który obawia się, że na skutek różnych prac (na przykład w kilku firmach) przekroczy kwotę 85 528 złotych, może wystosować do szefa pismo z prośbą o tradycyjne pobieranie zaliczki na poczet opodatkowania. Gdy taka sytuacja się przydarzy, jesteśmy zobligowani do wprowadzenia jej w życie (a więc do stosowania się do niej) najpóźniej od następnego miesiąca. 

Warto odnotować, że w tradycyjnym modelu opodatkowania, a więc 12/32%, gdy osoba do 26 roku życia przekroczy górną granicę kwoty wolnej od podatku, należy opodatkować ją według 12% stawki, a nie według wyższego progu.  

Ministerstwo Finansów sugeruje też, że w dokumencie PIT-11 musimy zawrzeć wszystkie przychody, dzieląc je na opodatkowane oraz te, które są wyłączone z zerowego PIT-u.  

26 urodziny a ulga dla młodych

Na skutek wielu zapytań, Ministerstwo Finansów musiało podać oficjalną wykładnię, która udziela precyzyjnej odpowiedzi na pytanie, kiedy ulga przestaje obowiązywać. Wykładnia Ministerstwa jest obecnie jednoznaczna i bardzo precyzyjna - jej właściwość przysługuje do 26 urodzin z dniem urodzin włącznie. 

Wykazano, że gdy dzień urodzin osoby objętej ulgą przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, nie wpływa to na wykładnię prawa. Zdaniem Ministerstwa Finansów wynika to z tego, że jeśli przykładowo podatnik obchodził urodziny 9 grudnia, to w tym terminie nie musiał składać żadnego zawiadomienia do pracodawcy, ani do organów administracji skarbowej.  

A zatem przychód wolny od opodatkowania otrzymamy do dnia 26 urodzin z nim włącznie i ani chwili dłużej. Co dzieje się w chwili, gdy przekroczymy tę granicę wieku? Od razu wpadamy w standardowy próg opodatkowania, a więc tracimy możliwość odliczenia pewnej części naszego zarobku na zeznaniu rocznym.  

Co ta wykładnia oznacza dla pracodawców? Wbrew obawom, można ją wytłumaczyć bardzo prosto. Jeśli wypłata pieniędzy nastąpi przed dniem 26 urodzin, to zwolnienie podatkowe wciąż będzie obowiązywać. Jeśli pracownik ma urodziny na przykład 3 dnia miesiąca, a pensje zwykle wysyła się na konta załogi piątego, to będzie trzeba już potrącić zaliczkę na poczet podatku. O wielkim szczęściu mogą mówić ci, których szefowie wysyłaliby przelew trzeciego. Takie osoby wciąż będą rozliczane zgodnie z zasadami obowiązywania ulgi dla młodych. 

Odliczanie składek ZUS i zdrowotnych w PIT Zero

Podstawa prawna obliczania składek ZUS jest inna niż wymienionych wyżej metod opodatkowania, z jakich osoba młoda do 26 roku życia jest zwolniona.  

W pewnym uproszczeniu, ulga dla młodych nie zwalnia z konieczności opłacania ZUS-u i świadczeń zdrowotnych. Odliczenie odpowiednich składek dotyczy ich tak samo, jak wszystkich innych osób, które - na przykład - pracują na umowie o pracę.  

Gdy chcemy obliczyć dla tych pracowników składkę zdrowotną, trzeba obliczyć wysokość zaliczki na poczet PIT, która jest nieobjęta zwolnieniem podatkowym. Jeśli okaże się, że wysokość składki jest wyższa od zaliczki na jej poczet, należy obniżyć ją do jej wysokości. Szczegółowo reguluje to artykuł 83 z ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. 

Warto pamiętać też o tym, że przy PIT Zero można stosować koszty uzyskania przychodów. Przepisy nie mówią jednoznacznie, jak należy je rozliczyć po przekroczeniu limitu bądź wieku podatnika. Pomimo braku jednoznacznej interpretacji, czasem wskazuje się, że mogą być one rozliczane zbiorczo po przekroczeniu limitu.  

Tym samym, w domniemaniu, podatek będzie naliczony od sumy przekroczenia, a nie od każdej kwoty wpływającej na przekroczenie osobno. Ze względu na brak wykładni, wiele osób decyduje się w takiej sytuacji na zasięgnięcie opinii specjalistów prawa podatkowego i wydaje się, że gdyby spotkała nas taka specyficzna sytuacja, byłby to często rekomendowany krok. 

Autor: Anna Mierzejewska, radca prawny 

Podstawa prawna:  Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.)